Монголчууд бид тус багаддаггvй гэж ярьдаг. Тэр ч утгаараа сvvлийн vед цахим ертөнцөд орон гэргvй, оочих аягагvй, өвчинд шаналсан, өтөлж, хөгширсөн гээд янз бvрийн насныханд туслахыг хvссэн уриалга байнга шахам харагдах болсон. Өрөвч сэтгэл нь амар байлгахгvй болохоор залуус нэгдэж, ТББ-ынхан хамтарч өвдөж, шаналсан, өнчирч vлдсэн, орон гэргvй гэх зэрэг олон хvнд тусласан тухайгаа олон нийтэд мэдээлсээр байна.
 
 Гэвч бусдад туслана гэдэг нэг утгаараа буян боловч нөгөөтэйгvvр нvгэл болж хувирах нь уу гэлтэй. "Загас барьж өгөх бус, барих аргыг нь зааж өг” гэдэг дээ. Яг л тvvн шиг нэг удаа тусламж, дэмжлэг авсан хvмvvс "олны хvчээр болдог юм байна” гэх бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй болдог нь ч нууц биш. Тиймээс бид олны анхаарлыг ихээр татсан тусламжийн аян болон хандив өрнvvлсөн байгууллагын төлөөллvvдтэй холбогдсон юм.
 
Өнгөрсөн оны арван­­хоёрдугаар сарын эхээр цахим сvлжээний хэрэглэгчид болон "Монгол тусгал” ТББ-аас Чингэлтэй дvvргийн иргэн Хорлоо эмээд туслах аяныг зохион байгуулж, сувилалд хэвтvvлж, айлаас нь зөвшөөрөл авсны vндсэн дээр хашаанд нь байшин барьж өгсөн. Тухайн vед олон нийт залууст урам өгч, чадлынхаа хэрээр дэмжсэн. Гэтэл саяхан фэйсбvvк хуудсаар "Хорлоо гуай шинэ байшингаа зарах гэж байна” гэх мэдээлэл гарсан. Тэр ч байтугай өмнө нь тvvнд гурван ч удаа гэр өгснийг зарчихсан тухай ч бичсэн байв. Мэдээж тухайн vед цөөн тооны хvн өмнө нь vзvvлсэн тусламжийг vл ойшоож, гэрээ зарсан тухай мэдэгдсэнээр "тэрс vзэлтэн, хөгшин настай хvнийг хvндэлдэггvй, гажиг, мангар”-аараа дуудуулаад өнгөрсөн. Бид өмнө нь гэр авч өгч байсан гэх ТББ-ынхантай холбогдсон юм. Тэгэхэд vнэхээр зарсан төдийгvй урьд нь өөр байгууллагаас өгсөн гэрийг зарсан тухай нь хэлж байлаа. Тиймээс бид Хорлоо эмээгийн талаарх мэдээллийг Чингэлтэй дvvргийн IX хорооныхноос тодруулахаар болсон бөгөөд тvvний талаар дэлгэрэнгvй сурвалжилга бэлтгэхээр боллоо.
 
Харин өнгөрсөн жилийн тавдугаар сард төрсөн эцэгтээ заазуурдуулж, зодуулж, хvчирхийлэлд өртсөн Идэрээ хvvд иргэд, байгууллагууд мөн л боломжоороо тусалсан. Гэвч тvvний ээжийг мөн л архи ууж, vр хvvхдээ хайхардаггvй нэгэн хэмээн шvvмжилж байв. Харин "Жигvvр гранд” группийнхэн тэдэнд тавилгатай гэр өгч, ээжийг нь ажилд оруулсан хэмээж байсан. Тэдний гэр бvлд тусалсан "Хамтын халуун сэтгэл” ТББ-ын зохицуулагч З.Сарантуяатай ярилцсан юм.
 
Сайн vйлсийн аян зохион байгуулах нэрийдлээр ашиг олоод чимээгvй болоод алга болж байгаа хvмvvс бий
 
-Танай ТББ-ын хувьд маш олон хvнд хэцvv амьдралтай болон хvнд өвчтэй хvмvvст туслах аяныг зохион байгуулж байсан. Эдгээр хvмvvстэй хэрхэн холбогддог вэ?
 
-Бид тэр бvр хvмvvсийн анхаарлыг татаад байдаггvй хvмvvсийг сонгож тусалдаг л даа. 2012 он, 2013 онуудад бид "Дулаахан өвөлжье”, "Сэтгэлийн 1000 бэлэг” аянуудыг зохион байгуулж байхдаа Улаанбаатар хотын бvх хогийн цэгvvд, хотын захын хорооллуудаар явж танилцаж нvдээрээ харж байсан юм. Тиймээс бид айлуудаар өөрсдөө явж сонгох юмуу, эсвэл бидэнд ямар нэгэн байдлаар хандан тусламж хvссэн тохиолдолд очиж уулзан, хойшдоо байнгын холбоотой байх vvднээс архи уудаггvй, амьжиргаатай, эргээд vр хvvхэд, гэр бvлдээ анхаарал халамж тавиад явж чадахаар хvмvvсийг сонгож тусалдаг.
 
-Хэдий хугацаанд ямар, ямар хэдэн гэр бvлд тусалсан байна вэ?
 
 -2012 оноос 2015 оны хооронд 15 айлд бол гэрээр болон эд материал, хоол хvнс, ажлаар гээд тусалсан байна. Энэ тусалсан айлуудтайгаа одоог хvртэл бид холбоотой байсаар байна. Өөрөөр нэг удаагийн тус хvргэсэн айлууд гэвэл маш олон бий л дээ.
 
-Хvнд өвчтэй хvмvvст тусалсан талаарх мэдээлэл бол эргээд олон нийтэд мэдэгддэг. Харин амьдралын боломж муутай хvмvvст ахуйн болон эд материалын тусламж өгсөн нь тэр бvр мэдэгдээд байдаггvй. Олон нийтээс цугласан мөнгө болон бусад эд зvйлс эзэндээ очсон эсэхийг хэрхэн тайлагнадаг вэ?
 
 -Бид фэйсбvvкээр байнгын ил тод тусламж хvргэх гэж байгаа хvмvvсээ зарлаад танилцуулаад тусламж хандив гуйдаг. Яг vvн шигээ буцаад фэйсбvvкийн пэйж болон группууддээ тайлангаа тавьж мэдээллээ хvргэдэг. Мөн мөнгөн хандив өргөсөн хvмvvстээ мессэж бичиж хvлээн авсан юунд зарцуулагдсанаа тайлагнадаг.
 
-Зарим гэр бvл, хувь хvмvvсийг туслалцаа аваад л байхаас өөрсдөө цаашдын зорилго тавьж, амьдралаа өөд нь татдаггvй гэх нь бий. Ийм хvмvvстэй учирч байв уу?
 
-Учралгvй л яах вэ. Бид анхандаа туслаад л өнгөрдөг байсан. Харин сvvлдээ сургамж аваад анхнаасаа туслах гээд очихдоо л шууд хэлдэг болсон. Бид маш олон хvнээс тусламж авч эргэн байнгын холбоотой байдаг учир архи уудаггvй, ажил хийх зорилготой, байх хэрэгтэй. Мөн хойшдоо та бvхэн яаж, юу хийж амьдарвал болохоор байна? Бид юунд нь туслах уу гээд л.
 
- Яагаад заавал бусдад туслахыг шийдсэн юм бэ?
 
-Миний хувьд 2010 онд Монголд ирээд тvvнээсээ хойш найз нөхөдтэйгээ, мөн ганцаараа гээд айлуудаар, өрх толгойлсон эмэгтэйчvvдэд тусалдаг байсан. Тэгээд сvvлдээ маш олон сайхан сэтгэлтэй, хvнд туслах юмсан гэсэн бодолтой хvмvvс байдгийг мэдээд хамтдаа нийтээрээ нийлээд тусламжийн гараа сунгавал яасан юм бэ гэж бодоод "Хамтын халуун сэтгэл” ТББ-ыг байгуулж, одоог хvртэл жижиг, том аянууд зохион байгуулж байна.
 
-Төрийн бус байгууллага, аян, төслийн хvрээнд зарим хvнийг ашиг олох сонирхолтой гэх нь бий. Vнэхээр тус болох, ашиг олох гэж буй хоёрыг ялгах боломж бий юу?
 
-Энэ их зөв асуулт байна. Сайн vйлсийн аян зохион байгуулах нэрийдлээр ашиг олоод чимээгvй болоод алга болж байгаа хvмvvс бий л дээ. Сайны хажуугаар саар зvйл олон бий учир ийм тохиолдлууд бас байж л байгаа. Монголчуудын хvнд туслах юмсан, би энэ хvнд, энэ айлд яаж туслах вэ гэсэн сайн сэтгэлийг өлгөж аваад данс нээгээд, би очих гэж байна ийшээ мөнгө хийгээрэй гээд л уриалж уриалчихаад нэг л өдөр таг алга болдог ч хvмvvс бий.
 
Тиймээс манай "Хамтын халуун сэтгэл” нэгдлийн хувьд аль болох олон хvний анхаарал татсан хvн бvрт тусалж байгаа, хvмvvст ч туслахыг хvсдэггvй. Харин бид өөрөөр тусламж авч чадахгvй байгаа vнэхээрийн тусламж хэрэгтэй хvмvvст, хvvхдvvдэд, ахмадуудад туслахыг хvсдэг дээ.
 
 -Олны анхаарлыг хамгийн ихээр татсан Идэрээ хvvгийн гэр бvлийнхний амьдрал ахуй сайн уу?
 
 -Идэрээ хvv маань өнгөрсөн есдvгээр сард нэгдvгээр ангид орсон. Одоо сургуульдаа яваад хичээлээ хийгээд онц сурж байгаа. Ах нар нь хичээлдээ яваад, эмэгтэй дvv нь цэцэрлэгт орж чадаагvй л гэртээ байна даа. Ээж нь ажилд орж чадаагvй гэртээ хvvхдvvдээ хараад л амьдарцгааж байна. Бид мөн "Зvрх зvрхнийхээ төлөө” аяныхантай холбогдсон юм.
 
Тэд Дорноговь аймгийн Замын-Vvд сумын харьяат Ч.Бат-Оргил гэх залууд туслах аяныг өрнvvлээд байгаа. Ч.Бат-Оргилын хувьд анх гэмтлийн улмаас нуруундаа хvнд бэртэл авч, өвчиндөө шаналж басан нэгэн. Тvvний зурагийг олон нийтэд дэлгэснээс хойш "Зvрх зvрхнийхээ төлөө” аяныхантай маш олон хvн холбогдсон ажээ. "Зvрх зvрхнийхээ төлөө” аяныг санаачлагч Н.Мөнх-Өлзийтэй ярилцлаа. Туслаач гэсэн болгонд амлаж, хандив мөнгө цуглуулахгvй байгаа
 
-Та бvхэн Ч.Бат-Оргилын талаар анх мэдснээр олон нийтэд тvvний талаарх мэдээллийг хvргэсэн. Мэдээллийг нийтэлж байх vедээ л туслах санаачилгаа гаргасан уу?
 
-Тийм ээ, бид ч бас залуу хvмvvс. Тиймээс залуу хvн эрvvл мэндийн хувьд маш хvнд болчихоод, туслаж, дэмжих хvнгvй байх нь хамгийн ихээр сэтгэл эмзэглvvлсэн.
 
-Ч.Бат-Оргилын гэр бvлийн талаар таагvй мэдээлэл ч бий. Vнэхээр тусламж vзvvлж чадахааргvй хvмvvс юм уу?
 
-Аав нь 70 гаруй настай, цус харваж байсан хvн бий. Ээж нь 64-тэй. Хvvгээ бэртсэнээс хойш ойр зуурын ажил хийж байгаад мөн л шинэ жилийн өмнө бэртээд хэвтэрт орчихсон. Нэг ах нь хамт амьдардаг ч тэр нь бас л группт байдаг. Vндсэндээ Ч.Бат-Оргил л гэр бvлээ авч явсан юм билээ. Харамсалтай нь ингэж бэртсэн тvvнд өөрсдөө хөдөлмөрийн чадваргvй болчихсон гэрийнхэн нь анхаарал халамж тавих нь тааруу. Тиймээс асаргаа муугаас болоод нуруу болон биед нь цооролт vvсч, тvvнээсээ болоод идээлж, гvнзгийрчихсэн байсан.
 
-Та бvхэн Замын-Vvдээс авч ирсэн гэсэн?
 
-Тийм ээ. Одоо нуруу нугасны төрөлжсөн "Аюурвед” эмнэлэгт хэвтэж байгаа. Энд хэвтэх бvх зардлыг нь бид олон нийтээс хандивлаж тусалсан сангаас гаргаж байгаа. Өмнө нь "Энэрэл” эмнэлэгт 11 хоног эмчилгээ хийлгэсэн. Анх ирснээ бодвол биеийн байдал нь хамаагvй сайжирсан.
 
-Хvмvvс аянд хэр нэгдэж байна?
 
-Монголчууд маань бие биедээ туслах сайхан сэтгэлээр дvvрэн байдаг нь мэдрэгдэж байгаа. "ДЦС” III ТӨVГ, "Голомт” банк, "Тавин ус” эмийн сан, "Энх-Орчлон” дээд сургууль, "Оюуны Ундраа групп"-ын хамт олон гээд олон байгууллага, хувь хvмvvс бидэнтэй нэгдэж байна. Авсрали, Англи, Канад, Солонгост байгаа монголчууд ч тухайн орнууддаа аян зохиогоод мөнгө цуглуулаад явуулсан.
 
-Олон нийтээс тусламж дэмжлэг авч байгаа хvмvvс илvv их хvсдэг гэдэг. Тийм зvйл ажиглагдаж байна уу?
 
 -Янз бvрийн л ааш араншинтай хvмvvс байдаг шvv дээ. Ч.Бат-Оргилын хувьд гэр бvлийн анхаарал тааруу. Тvvний зэрэгцээ одоо эмнэлэгт аваад ирэхээр зарим тохолдолд яаравчлуулж, шахах тохиолдол гарч л байна. Тэр бvрт бид учрыг нь ойлгуулаад л байна. Ерөнхийдөө бvх зvйл бидний санасан шиг амар биш. Тухайлбал энэ хvнийг эдгээхийн тулд бид чадах бvхнээ хийж байгаа ч ойлгох хvн ч байна ойлгохгvй хvн ч байна.
 
Шуудхан хэлэхэд Ч.Бат-Оргилын гэр бvлийнхний зvгээс ч биднийг ойлгохгvй шууд л тэр хvнийг хөл дээр нь босгочих юм шиг, учиргvй их мөнгө төгрөг гаргаад л хамаг биенийх нь шарх сорвийг хоромхон хугацаанд эдгээчих юм шиг санадаг. Өдөр бvр Ч.Бат-Оргилын хажууд байж байх ёстой юм шиг vг хэлэх vе байна. Бvр уйлмаар ч санагдах vе гарч л байна. Гэхдээ тэглээ гээд бид цугласан хэдэн төгрөгөө өгөөд хаяж болохгvй. Эцсийн vр дvнг гартал, болохоос нь болохгvйг нь хvртэл л явна гэж бодож байгаа.
 
-Энэ аян vргэлжлэх vv. Эсвэл Ч.Бат-Оргилд л зориулж эхлvvлсэн vv. Аяныхаа тайланг хэрхэн тавих вэ?
 
-Бид аянаа vргэлжлvvлээд явна. Тус хэзээ ч багаддаггvй гэдэг дээ. Тиймээс туслалцаа хэрэгтэй хvмvvvст гараа сунгахад блэн байгаа. Бидэнтэй жvжигчин Ялалт тэргvvтэй театр, киноны залуу уран бvтээлчид хамтран ажиллаж, дэмжиж явдаг. Тайлангийн тухайд бид голомт банкинд Ч.Бат-Оргилын нэр дээр 3615100408 тоот хандивын дансыг нээсэн. Уг дансанд цугларсан мөнгөний мэдээлэл буюу банкны хуулгыг сайт дээрээ дэлгэрэнгvй гаргасан. Яг одоогийн байдлаар дөрвөн сая гаруй төгрөг цугларсан.
 
Энэ мөнгөнөөс бид Ч.Бат-Оргилын эмчилгээний зардал болон асаргаа сувилгааны материалуудыг худалдаж авахад зориулж тухай бvрт нь хэрэгцээтэй мөнгийг гаргаж аваад, баримтыг нь цуглуулж, өөрт нь vзvvлж мэдэгддэг. Ерөнхийдаө хандивын дансны мөнгөний мэдээлэл, зарцуулалтын талаар сайтдаа мэдээ болгон гаргаж байгаа. Цаашдаа бас цаг тухай бvрт нь мэдээллээ гаргаад явна.
 
Тэгэхгvй бол адилхан амьдралын төлөө хөдөлмөрлөж байгаа хvмvvс сайхан сэтгэлийн vvднээс зовсон нэгэндээ туслах гэж хэдэн төгрөг бидэнд өгдөг, нөгөө мөнгө хаашаа орсон нь мэдэгдэхгvй, мэдээлэгдэхгvй бол тухайн хvмvvс маань зориулагдах хvндээ очсон болов уу гэж бодно. Тэгээд ч бид сайн сайхны төлөө энэ ажлыг хийж байгаа болохоос ашиг хонжоо харж хийгээгvй учраас тайланг нуух шаардлага байхгvй.
 
-Гэхдээ гар тоссон бvхэнд тусална гэдэг амаргvй ажил шvv дээ?
 
-Биднийг "Зvрх зvрхнийхээ төлөө" аяныг эхлvvлээд Ч.Бат-Оргилд туслаж эхэлснээс хойш олон хvн тусламж хvсч хандсан. Гэхдээ бид эхлээд Ч.Бат-Оргилын төлөө хийж байгаа зvйлээ тодорхой vр дvнд хvрсэн хойно дараагийн ажлаа эхлvvлэхгvй бол хэдэн талд баахан хvнд, туслана гээд амалчихдаг, бvх зvйл санасанаар болохгvй, хvч тарамдах вий гэж эмээсний vvднээс юу юугvй туслаач гэсэн болгонд амлаад л хандив мөнгө цуглуулахгvй байгаа.
 
Гэхдээ тусламж хэрэгтэй байгаа тэр хvмvvсийн мэдээллийг олон нийтэд тvгээх, тэдэнд туслахыг уриалах ажлуудыг хийсэн. Эхнийхээ аяны vр дvнг vзээд дараагийн ажилдаа орно. Ч.Бат-Оргилын биеийн байдал, шархны хувьд их хvнд байсан учраас энэ хvнийг бvрэн тэнхрvvлэх, энэ ажлынхаа vр дvнг vзэхэд бидэнд нэлээдгvй цаг хугацаа шаардлагатай.
 
Жирийн хvн 10 хоног эмчилгээ хийлгээд бие нь илт сайжирдаг бол Ч.Бат-Оргилын хувьд маш олон цооролт шархтай, биеийн эсэргvvцэлгvй, сульдсан, турсан гээд тэнхрvvлэхэд нэлээдгvй хугацаа тэвчээр шаардаж байна. Гэхдээ бид шантрахгvй. Аль сайн эм тариа, эмнэлэг, эмч байна тэр бvгдийг л олох гэж хичээж байна.
 
Охиноо эх орондоо хэрэгтэй хvн болгож хариу барина
 
Тvvнчлэн бид олон нийтийн туслалцаа авч байсан гэр бvлvvдтэй ч холбогдсон.
 
Тэдний нэг нь Н.Энхбилэг охины гэр бvл. Вакцин хийлгэсний дараа бие нь өвдөж хvндэрсэн, улмаар эд эрхтэн нь vхжиж, зарим хуруугаа тайруулсан Н.Энхбилэг охины эмчилгээнд зориулж ард иргэд тусламжийн гараа сунган БНСУ-ын Инчоны их сургуулийн эмнэлэгт эмчлvvлсэн. Тvvний аав Д.Намжилдоржтой холбогдоход "Охин маань Монголын ард тvмний сайхан сэтгэлийн буянаар одоо биеийн байдал нь сайн байгаа.  Одоо ч гэсэн би та бvхэндээ сэтгэл сайтай ард тvмэн, туслаж, дэмжсэн хvн бvрт талархаж явдаг юм. Тиймдээ ч охиноо эх орондоо хэрэгтэй сайн хvн болгон өсгөж, хvмvvмжvvлнэ гэж боддог. Би яг жилийн өмнө vнэхээр хэцvv байсан. Гэтэл сайхан сэтгэлт хvмvvсийн ачаар хандивийн тоглолт зохион байгуулж, охинхоо эрvvл мэндийг өдий зэрэгтэй болгуулж чадсан. Тэр ч утгаараа бид Сонгосоос ирээд талархсан сэтгэлээ илэрхийлж, хэвлэлийн бага хурал зарласан. Миний Монголын ард тvмэн vнэхээр агуу сэтгэлтэйд талархаад ч барахгvй.” гэж байлаа.
 
Охины хувьд гам барих шаардлагатай учраас одоогоор хичээлдээ явах боложмгvй байгаа гэнэ. Д.Намжилдоржтой утсаар холбогдсон бөгөөд ярилцаж байх vедээ сэтгэл нь хөдөлж, хоолой нь зангирч байв. Мөн бөөрний дутагдалтай байсан Д.Жигvvр хvvгийн төлөө олон нийт мөн л сэтгэлээрээ нэгдэж, тvvнд туслах аян өрнvvлсэн. Томоохон аж ахуйн нэгжvvд ч оролцсон.
 
Аяны vр дvнд Д.Жигvvр хvv БНСУ-д бөөр шилжvvлэн суулгах хагалгаанд ороод ирсэн. Тvvний эдгэрээд ирснийг туслалцаа vзvvлсэн "Жигvvр гранд”-ынхан олон нийтэд мэдээлж байсан нь саяхан. Энэ мэтчилэн энгийн иргэдэд зориулж гараа сунган, тусламж vзvvлсний эцэст эрvvл саруул болоод ирсэн хvн цөөнгvй бий. Дээр дурьдсанчлан элдэв зовлон тоочиж, төр засгийг буруутган бусдаар бvхнээ бэлтгvvлдэг хvмvvсийн цувааг ад vздэггvй юм гэхэд дор бvрнээ өөгшvvлж, хөхиvлэн дэмжихээ болихсон.
 
Тусламжийн аян зохион байгуулж буй хvмvvс ч энэ тухай хэлж байна. Эд материалын туслалцаа хvсдэг хvмvvсийн хувьд бол маш их эргэлзээ төрvvлдэг төдийгvй эхнээс нь зарим ТББ-ынханыг ч хашраагаад авчээ. Тиймээс аливаа туслахад учир бий гэдгийг анхаарах нь зvйтэй биз ээ.
 
Vнэн хэрэгтээ тухайн зовж, зvдэрч байгаа гэгдсэн иргэдийн оршин суугаа дvvрэг, хорооны Засаг дарга, нийгмийн ажилтан зэрэг хvмvvс тодорхой хэмжээгээр тэднийхээ амьдралын хэв маягийг мэддэг, хэн нь хэн бэ гэдгийг гадарладаг. Тиймээс хэн нэгэнд тус болохыг хvсвэл "загас барих арга”-ыг нь заагаад өгчихсөн нь дээр. Тvvгээр ч зогсохгvй хандив, тусламжийн аян нэрээр ашиг хонжоо хайгчид ч бишгvй байдаг тухай бидний уулзсан хvмvvс хэлж байна.
 
Тиймээс хэнд, хэрхэн, хэнээр дамжуулж туслах гэж буйгаа ч анхаарах хэрэгтэй. Тус багаддаггvй гэдэг. Тэгээд ч ядарч зvдэрсэн нэгнийхээ төлөө гар сунгаж чадахгvй ч, сэтгэл зовнин байдаг монголчуудын сайхан сэтгэлийг ашиглах гэсэн хvмvvс бас байдаг гэдгийг санах л хэрэгтэй. Хэдийгээр "Сайн vйлс хийж бай. Тусын хариу эргээд ирдэг юм.” гэдэг ч бэлэнчлэх vзэлтэй, бусдыг шулж амьдрах сонирхолтой хvмvvст зориулж элдэв аян зохиох нь нийгэмд сөрөг vр дагавар олноор бий болгох магадлалтайг тусламжид ханаж, цаддаггvй зарим хvмvvсийн жишээ ч харуулсаар байгааг бодолцох учиртай.
 
Нөгөөтэйгvvр өөрсдөөсөө ч харамлах шахаж сэтгэл гарган тусласан таны сэтгэлийн өргөл жинхэнэ эзэддээ хvрч байгааг ч нягтлан шалгаж байхад гэмгvй. Тэр ч утгаараа бид дараагийн дугаартаа тусламж нэрээр луйвар хийж байсан хvмvvсийн талаар сурвалжлан хvргэх болно.